ÇİN  HALK CUMHURİYETİ

A.Metin Uracin

11 Kasım 2012

İstanbul Barosu Dış İlişkiler Merkezi Başkanı Av. A.Metin Uracin ile Çin Halk Cumhuriyeti üzerine yapılan  mülakat. aşağıda yer almaktadır

Haberanı  (AHA) –  Dünya, Çin Halk Cumhuriyetini  dikkatle izliyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin Daimi Üyesi olarak Suriye meselesinde batıdan farklı bir politik duruş sergiliyor. Bu ve daha bir çok nedenlerle ‘’ ÇİN ‘’  dikkatle izlenen bir ülke konumunda bulunuyor.

Yönetimdeki Çin Komünist Partisi  8 Kasım tarihinden bu yana  çok önemli bir kongre yapıyor. Bir hafta sürecek olan kongrenin bu gün ikinci günü. http://xn--habaran-xfb.net/ Haber  İstanbul Barosu Dış İlişkiler Merkezi Başkanı Av. A.Metin Uracin ile  Çin, Çin Komünist Partisi ve Kongresi, Kongrenin Çin ve Dünya üzerindeki olası yansımaları üzerine  üç bölümlük  mülakat aşağıda  yer almaktadır.

(AHA) –  Sayın Av. A.Metin Uracin, Yönetimdeki Çin Komünist Partisi ( ÇKP ) 8 Kasım gününden bu yana iki gündür  18. Kongresini yapıyor.  Bu Kongre  neden  önemlidir.   Dünya basınında neden bu kadar yer almaktadır.?

Av. A. Metin Uracin —  Dünyanın gözü Çin üzerindedir. Bunun sebebi, Çin Halk Cumhuriyeti şu anda dünyanın ikinci büyük ekonomisidir. Bu ekonomik kapasite Çin Halk Cumhuriyetine artarak yükselen  dünya politik oyunculuğu rolünü de beraberinde vermiştir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olmasıyla birlikte düşünüldüğünde,  8 Kasım 2012 tarihinden bu yana iki gündür yapılmakta olan kongre önemlidir. Çin Komünist Partisi.(ÇKP) 18. Kongresinde Çin siyasi liderliğinin değişecek olması  ve bu değişimin ülke geleceği üzerinde tayin edici etkilere  sahip olması önem ve dikkati artırmaktadır. Bu bir değişim habercisidir. Değişim, bu kongrede olacaktır. Dünya, bu sebeple gözünü şu anda Çin’e çevirmiş durumdadır.

(AHA) –  Çin Komünist Partisi ( ÇKP ) kongresi hakkında kısaca bilgi verebilir misiniz ?

Uracin —  Kısaca, beş yılda bir yapılan Parti kongreleri bir platformdur. Bu Kongre, Çin’in gelecek on yılını belirlemesi açısından önemlidir. Bu kongre  platformunda Parti politikaları belirlenerek duyurulacaktır. Parti liderliğindeki  değişimler gerçekleştirilecektir. Çin Halk Cumhuriyeti’nin tek partili bir rejime sahip olduğu hatırlanıp düşünüldüğünde bu kongrenin önem ve etkisi kolayca anlaşılabilir. Bu tek parti, Çin Komünist Partisidir. ( ÇKP )  Bu kongre Çin Komünist Partisi kongresidir.

(AHA) –  Şunu sormak isteriz. Kongrede karar mekanizması nasıl oluşmaktadır ?

Uracin —  Öncelikle şunu belirtmek durumundayım. Çin Komünist Partisine   83 milyon üye kayıtlıdır. Bir başka söyleyişle, Çin Komünist Partisinin üye sayısı Türkiye nüfusundan dahi fazladır. 1 milyar 300 milyon nüfusu olan Çin Halk Cumhuriyetin de 83 milyon üye 2.200 delege seçmektedir. Bu 2.200 delegenin katılmasıyla Kongreler yapılır.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin her yerinden gelerek kongreye katılan bu 2.200 delege Çin Halk Cumhuriyetinin başkenti Pekinde toplanarak kongreyi yaparlar.  8 Kasım 2012 tarihinden bu yana olan budur. İki gündür süren kongre 2. 200 delegeyle yapılmaktadır.

Kongre delegeleri 200 kişilik Çin Komünist Partisine  ( ÇKP ) Merkez Komitesini seçerler. Seçim sırasında her ne kadar dış dünyaya birlik ve güç gösterileriyle yapılmış bir seçim havası verilse de,  Merkez Komite seçimleri kapalı kapılar ardında, önceden verilmiş kararların tezahürü şeklinde olduğu var sayılmaktadır.

‘’ Kongre sonucu önceden bellidir sonra kongreye ye gidilir ‘’ deyişi de dünya politik çevrelerinde yaygındır.  Kongrenin karar süreci yaklaşık bir hafta sürer.

(AHA) –  Bu Kongre, neden bu kadar önemlidir?  Sayın Uracin

Uracin –  Çin liderliği 10 yılda bir değişmesi yerleşmiş bir kural halini almış bulunmaktadır. Bu değişim bu yıl, bu kongrede olacaktır. Değişim kongresidir. Önemlidir. Değişimler her zaman önemli sonuçlar doğurur. Liderlik değişimi Selefiyet  – Halefiyet meselesidir.

Bakın, Çin Komünist Partisi,( ÇKP) başkanı aynı zamanda Çin Halk Cumhuriyetinin Devlet Başkanıdır. Bu çok önemlidir.

(AHA) –  Şöyle sormak isteriz. Köklü değişim bekleniyor mu?

Uracin —  Şimdi. Yaş sınırı kuralı ÇKP’ de sıkı uygulanan bir kuraldır. Merkez Komitesi’nin seçtiği 9 üyeden yedisi,  kısaca Politbüro’nun 7 üyesi yaş sınırını aşmış durumdadırlar. Yani, 68 yaşını aşmış durumdadırlar.

Takdir edersiniz ki, bu PB üyelerinin değişimi beklenilen ve anlaşılabilir bir durum olduğu açık ve nettir. Politbüro’nun bu üyeleri içinde Devlet Başkanı Hu Jintao, Çin Halk Cumhuriyetin de devlet başkanı aynı zamanda ÇKP’ başkanıdır. Wen Jiabao Başbakanlık  makamı da işgal eden kişilik olduğu  düşünüldüğünde değişimin boyutu ve olası etkileri anlaşılabilir. Yeni liderlik böylece Çin’i gelecek on yıl için yönetecektir. Bu çok önemlidir. Bu karar kongrede bu hafta içinde alınacaktır.

(AHA) –  Sayın Uracin sizce Çin yeni lideri kim olacaktır?

Uracin —  Devlet Başkan vekili Xi Jinping mevcut Başkan Hu Jintao yerine geçmesi beklenmektedir. Li Keqiang ve Wen Jiabao adları ı geçmektedir. Wen Jiabao halihazırdaki Başbakandır.

(AHA) – Liderlik seçimi nasıl olmaktadır. Tepeden tabana doğrumu, Vice – versa mı?

Uracin – Teoride, kongre delegeleri seçtiği bilinmektedir. Söylenti odur. Tabandan tepeye doğru seçimdir. Pratik farklıdır. Tavandan tabana bir kararla seçim gerçekleşmektedir. 

Mao Zedong ve Deng Xiaoping zamanında, yani güçlü liderlikler dönemlerinde,
1949 – 1976 ile 1978 – 1992 yılları arasında halefler seçim yapılmaksızın bizzat bir tür tayin ile göreve gelmiş oldukları tarihi birer  kayıt olarak durmaktadır.

‘ Reform ‘ paketi

(AHA) – Yeni liderlikten ne beklenmektedir?

Uracin – Acil ‘ Reform ‘ paketi beklenmektedir.

Bu birincisi. Çin Komünist Partisi, ( ÇKP) kontrol rolünün gevşetilerek kriz istikametindeki ekonomik ve sosyal sorunların çözümü beklenmektedir. Bunlar öncelikli beklentilerdir.
Dahası, halk memnuniyetsizliği ile kontrolsüz devlet gücünün ÇKP eliyle uygulaması ekonomik ve sosyal nefessizlik ve boğulma riskiyle karşılaşmış olunmasına sebep olduğu söylenmektedir. Büyümenin politik reform olmadan olamayacağını kongreden kısa bir süre önce ima edilmiştir.

(AHA) – Emekliye sevk olacak liderlikten ne beklenmektedir?

Uracin –  Sahne arkasından rol kaparak süflörlük yapacakları beklenmektedir. 2002 yılında  Jiang Zemin’nin emekliliği sonrası perde arkasında oldukça etkili olduğu bilinir.Hu Jintao’nun da aynı yolu ve emsali takip ve devam ettirteceği beklenmektedir.

(AHA) – Çin  ekonomik gelişmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Uracin – İnsanlık tarihinin en büyük ekonomik başarı öyküsü diyebiliriz.

‘’ Three Gorges Dam ‘’

(AHA) –  Biraz açar mısınız ?

Uracin —  Şöyle başlamamız uygun olabilir. Enerji. Modern dünyada enerji önemlidir. Enerji kaynaklarının tespit edilerek işler hale getirilmesi ekonominin motorudur. Çin öncelikle bu konularda hızlı bir başarıyla çalışmaktadır.

Bakın, Çin’deki ‘’ Three Gorges Dam ‘’ baraj projeleri yoğun hidro –  elektrik enerji üretimi projelerinin zaferidir.

Bu proje 10 yıldan fazla bir süreden bu yana devam etmektedir. 40 milyar dolardan fazla bir bütçe ve on binlerce teknisyen, işçi ve mühendis ile yapılmaktadır. Suyu kesen kısmının uzunluğu 2 kilometre olan baraj dev bir projedir.

Bir başka deyişle, 11 nükleer enerji santralinden daha güçlüdür. Çin’deki dev nehir sularını dizginleyecektir. Mühendislik harikasıdır. Çin deki  son yirmi yıllık ekonomik gelişim ve değişimin  sembolü olarak kabul edilir.

‘’ mega proje ‘’

Çin Komünist Partisi projeyi  ‘’ mega proje ‘’ olarak açıklasa bile, yan etkileri söyle anlatılabilir. Dolaylı ekonomik yan etkisi insan ve çevreye verdiği zarar olduğu söylenebilir. Baraj çalışmalarında çok sayıda çalışan hayatını kaybetmiştir. Çalışma koşulları standartları yetersiz olduğunu belirtmek gerekir. Bir milyondan fazla insanın bölgeden göç ettirilmiş olması da unutulmamalıdır.

Baraj göl suyunun oluşturduğu havza 600 kilometre uzunluğunda olunca bir çok yerleşim yeri sular altında kalmıştır. Müzakere edilmeksizin merkezi kararla olması da halkın rızasının alınmadan yapılmış olması demektir. Sıkıntılıdır. Merkezi kararlar, sonradan halkın rızasını yapamayacakları için sorunların bir tür atiye ertelenmesidir. Sıkıntılar belirsiz  süreler sonunda, beklenilmeyen bir zamanda ani ve hızlı olarak çıkar. Ekonomide gerilmeye  yol açar. Politikada istikrarsızlığa sebep olur. Güvenlik sorunları da beklenilmelidir.

Zorla göç ettirilmiş insanlar yeteri kadar kamulaştırma bedeli almamış olmaları bir başka sorundur. Geleceğe ertelenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Talepkar proje mağdurlarına yerel makam ve resmi oteriteler tarafından şiddet uygulanmış olduğu insan hakları raporlarında geçmektedir.

Örnek olarak baraj projesi bölgesinde şiddet uygulamasına maruz kalarak felç olmuş bir çiftçi olan Fu Xiancai,

‘’ sıradan insanlar haklarının takipçisi olduklarında şiddete maruz kalmamış olsalar memurlar hukuka bağlı kalsalar Çin çok güzel bir ülke olur ‘’ diyerek durumu açıklamaktadır.

Şu noktayı belirtmek gerekir. 2012 yılı Kasım ayı itibarıyla, Çin’de 1 milyon 400 bin kişinin Amerikan Doları milyoneri olmasına karşın, emekli maaşları ayda 8 Amerikan dolarıdır. Yani bu 5 İngiliz Paundu yada 55 Çin Yuanı demektir.

Son 20 yılda Çin ekonomisi yüzde onluk gelişme göstermiştir. Yıllık gelişme yüksektir. Bu, şu demektir. 1 milyar 300 milyonluk Çin de son 20 yılda 400 milyon kişi yoksulluk sınırlarının dışına çıkmış ve zenginleşmiştir.

150 milyon Çinli fırsatlardan uzak, küçük ve uzak köylerde 1,5 Amerikan Dolarından az günlük bir gelirle geçindiğini de unutmamak gerekir. 

Yapılmış olan istatistiki çalışmalar Çin’de Şehir ve Köy arasındaki, yani ‘’  Kırlar ile Kentler ‘’ gelir farkının yüzde altmış sekize çıkmış olduğunu göstermiştir.

Bu geniş bir farktır. Uçurumdur. Asyada ki ülkeler içinde sınıfların ekonomik mevzilenişinin en geniş mesafesidir. 1949 Çin Kır Devriminin ruhuna da açıkça aykırı olduğu sonucuna götürmektedir.

‘’ Uzun Yürüyüşü ’’

Çin Komünist Partisinin 1934 yılındaki ünlü  ‘’ Uzun Yürüyüşü ’’ Çin köylüsüyle yapmış olması, yani köklerinin Çin köylüsüne dayanması, bizzat Çin Devrimi’nin köylülük için yapıldığı imajı da bu ekonomik gelişme ve yan etkileri düşünüldüğünde tarihin bir ironisi gibi gözükmektedir.

Şehir zenginleriyle Köy yoksulları arasındaki uçurum Çin Devrimi perspektifinden bakıldığında şaşırtıcıdır. Devrimden şaşma olduğu sonucuna bizi götürmektedir.

Çin de büyük şehirlerde inşaat patlaması vardır. Şangay da yüksek binalar son on yıllık ekonomik gelişmenin sembolü gibi algılanmaktadır. İnşaat sektörü milyonlarca Çinliye iş imkanı  sağlamaktadır. Bu ekonomik canlanmadır.  Bu ekonomik gelişmenin motoru ve mali merkezin çekim gücü gibidir. Kişi başına düşen yıllık gelir bu şehir merkezlerinde  12.000 Amerikan Dolarını geçmiş durumdadır.

Hükümetin alt yapı harcamaları da düşünüldüğünde ekonominin çapı büyüktür.

‘’ İhracattır ‘’

Gelişen Çin ekonomisinin diğer bir motoru ‘’ İhracattır ‘’  Bu elbette ki böyledir.

‘soft power’

Çin’in gelişen ekonomisi’nin diğer bir motoru genişleyen ve derinleşen  ‘soft power’ dır. Devrimin kitle temeli olan köylük bölgeler ve köylerdeki propaganda film’leri dışarıda tutulursa, Çin Halk Cumhuriyetin de Sinema pazarı dünyanın en hızlı gelişen pazarı durumunda olduğu bilinir.

Ekonomik potansiyel gerçekten burada mıdır? Bu tartışılmaktadır. Sadece geçen yıl içinde 3000 yeni sinema salonunun açılmış olması bir  işarettir. Ekonomik gelişme işaretidir. Ekonominin hızlı geliştiğinin işaretidir. Evet, geçtiğimiz yıl içinde Çin Halk Cumhuriyetinde iki milyar sinema bileti satılmış olduğunu istatistikler göstermektedir. Amerika Birleşik Devletleri’nin gişe gelirlerinin halen beşte biri kadar olduğu mukayese ile söylense dahi, bu Çin orta sınıfının hızlı zenginleştiğini göstermektedir.

Çin Hükümeti korumacılık uygulayarak gelişimi sürdürmek istemektedir. Çin film pazarına Holywood yapımı filimler Dünya Ticaret Örgütünün baskısıyla girerek, 2012 ilk 6 ayında 800 milyon Amerikan Doları kopartarak dışarıya, yani Çin dışına götürebilmiştir. Çin Sinema pazarı iştah kabartıcıdır. Ekonomik motor görünümündedir.

‘’ Büyük İleri Atılım ‘’
(AHA) – Bu ekonomik gelişmenin arkasındaki itici güç nedir Sayın Uracin?

Uracin – 1949 yılında Çin devrimi gerçekleşmiştir. Mao Zedung, Tien Men meydanından devrimi ilanından ölümüne kadar olan 1976 yılına kadar Çin Halk Cumhuriyetini 27 yıl ÇKP eliyle yönetmiştir.

 Devrimin ilk yılları balayı havasında geçmiştir. Sonraları,   ‘’ Great Leap Forward ‘’ projesi. Yani ‘’ Büyük İleri Atılım ‘’ projesi ve büyük açlık dönemi gelmiştir. Yani, 50 yıl önce Çin köylüsü büyük bir açlık yaşamıştır. Bu bir açlıktan kırım olmuştur. 1952 yılında. Köy komünleri işlevsiz kalmıştır. Çökmüştür. Elbette, günahkarlar aranacaktır. Günah çıkartılacaktır. Günahkarlar aranmıştır. Çöküşün günahkarları ve günahın virüsü ‘’ Kültürde ‘’  bulunmuştur..

Çalışma, üretim ve tüketim kültürünün virüsünde bulunmuştur. Üretim güçleri kültüründen ziyade üretim ilişkileri kültüründe bulunmuştur.

‘’ Kültür Devrimi ‘’.

Akabinde ‘’ Kültür Devrimi ‘’. Kültürel Virüsü Temizleme Devrimi  gelmiştir. 1966 yılında. Mao Zedung’un Kültür Devrimi hala bir muammadır. Sorularla doludur. Ekonomide bir durgunluktur.

Sırasıyla,

1949. Devrim.

1951. Büyük İleri Atılım.

 Açlık ve yokluk.

1966. Kültür Devrimi.

1976. Mao Zedung’un ölümü.

‘’ Dörtlü Çete ‘’

1976 -1978 dönemi politik hesaplaşma.

Mao Zedung’un karısının da içinde olduğu Devrime ve Mao Zedung düşüncesine bağlı
‘’ Dörtlü Çete ‘’ ile Deng Xiaoping’in kıran kırana iktidar mücadelesi.

Deng Xiaoping 1978 de kazanınca ‘’ Cüce Deng’in Liberal Ekonomisini ‘’ kurulmuştur.

‘’ To get rich is glorious’’’

‘’ Zengin olmak muhteşemdir ‘’

Zengin olmak muhteşemdir. Deng Xiaoping teorisidir.

Bu teori Mao Zedung düşüncesinden ayrılır.Ayrıdır.

Bu. Yani Çin Komünist Partisi’nin çelik disipliniyle, Liberal piyasa ekonomisinin karma sistemidir. Bir taraftan ekonomi canlanırken diğer taraftan katı bir disiplinle ülke yönetilmiştir.

Bu bir ilk olmuştur.

Politik Kominizim ile Ekonomik Liberalizim. Bir ilk olmuştur.

Deng Xiaoping 1992 yılında ölene kadar devam etmiştir. Başka bir deyişle,  14 yıl bizzat Deng Xiaoping eliyle  devam etmiştir. Deng Xiaoping ölünce, 1992 yılında 10 yılda bir yapılan seçimli kongreler ve değişim sürecine girilmiştir. Bu kongre 18. Kongredir. ÇKP Kongresidir.

Kısaca 1992 -2002 üçüncü dönem olarak kabul edilir. 27 yıllık Mao Zedung Düşüncesi dönemi ilk dönemdir. 14 yıllık Deng Xiaoping Teorisi dönemi ikinci dönem olarak kabul görür.  Kısaca 1992 -2002 üçüncü dönem olarak kabul edilir. 2002 – 2012 dönemi dördüncü dönemdir. Şimdi sıra beşinci dönemde 2012 -2022 dönemine gelmiştir.

‘ Big Bang ‘

Deng Xiaoping dönemi başlarken yani 35 yıl önce Çin ekonomisi İtalyan ekonomisinden küçükken, şimdi, 2012 yılında dünyanın ikinci büyük ekonomisi olması insanlığın ekonomik tarihinin büyük bir başarısı olarak değerlendirmek gerekir.

Çin meydan okumaktadır. Dünya’ya ekonomik meydan okumaktadır. Bu modelin iki taraflı olduğu görülmüştür. Vefa ve Cefa tarafları. Avantajlı ve dezavantajlı tarafları. Konfor yaratılıp tadı çıkarılırken, bunun çevre ve ekolojik bir yıkıma yol açan tarafları vardır.

Hızlı ekonomik büyüme o kadar hızlı olmuştur  ki, çevre ve ekolojik koruma için mola vermek dahi zaman kaybı olarak görülmüş ve  mümkün olmamıştır.

Sonuç gönül  burkucu olmuştu. Hızlı endüstrileşme ve inşaat sektöründeki ‘ Big Bang ‘ patlama, Çin’i Amerika Birleşik Devletleriyle birlikte dünyanın en büyük ozon tabakası tahrip edicisi yapmıştır. Atmosfere en fazla zararlı sera etkili gaz 2007 yılında bu iki ülke tarafından salındığı anlaşılmıştır. Seranın zararlı etkisi sınır zorlayıcıdır.

Hükümet, Merkezi Yönetim Loess Vadisinde, – vadi ülkenin kuzey batısında yer almaktadır – temiz enerji için ‘’ Wind Turbine’’ yani  ‘’ Rüzgar  Gülü ‘’ enerji üretimine başlamıştır.

Bu İroniktir.

“high growth, high pollution”

‘’ Hızlı Gelişme, Hızlı Çevre Kirliliğidir ‘’ anlayışı teoride terk edilmiştir.

Sonuç olarak.

480 milyon Çin’li temiz günlük yaşama ulaşamamaktadır. 120 milyon Çinli günlük kullanım suyuna ulaşması dahi oldukça zordur. Ulaşamayan Çinliler açısından ‘’ Saniter ‘’ koşullar dehşet verici olduğu söylenebilir. Bunlar  ‘’ Asya İlerleme  Bankası’nın ‘’ verileridir.

Her yıl 500.000 ile 750.000 erken doğum ölümlerinin Çin’ de meydana geldiği Dünya Sağlık Örgütü raporlarına yansımıştır.

Çevre tahribat Çin hudutlarıyla sınırlı kalmamıştır. Pasifik çevre ülkeleri ile Birleşik Devletlerin batı kıyılarını da etkilemiş olduğu ortaya çıkmıştır.

Çin ekonomisinin kapasite büyüklüğü ile çevre kirliliği dahi tek başına sorunun ne kadar karmaşık olduğunun unsurlarını vermektedir.

‘’Konfiçyüs Enstitüleri ‘’

(AHA) – Çin dili konusunda neler söylemek istersiniz?

Uracin – Londra Olimpiyatlarında Çin dilinde bir çok reklam yapılmış olması manidardır.

Çin ve Maçin.

Çin de 840 milyon insan Mandarin dilini  konuşur. Maçın de konuşulan dildir. Ana dilleridir.

Anne dili İngilizce olanların 375 milyon olduğu düşünüldüğünde bu çok dikkat çekicidir.

Elbet de, İngilizceyi sonradan öğrenenlerin sayısı dünyada 1 milyara yaklaşmış olduğunu unutmamak gerekir. Çin alfabesinde binlerce harf vardır. Bir gazeteyi okuyabilmek için 3 veya 4 bin harf bilmek yeterlidir.

Amerika ve Avrupa da 6 yaş ve üstü çocuklara Mandarin dilinde eğitim veren sınıflar mantar gibi açılmaktadır.

Çin yönetimi zamanın ruhunu yakalamak için Dünyada bir çok Konfiçyus Enstitüleri açarak dil ve sinema ile kültürünü yaygınlaştırmak çabasına girdiği son yıllarda gözlenmektedir.

‘’ Barış İçinde Ekonomik Yükselme’’

(AHA) – Çin askeri harcamalar ve Çin Ordusu hakkında  neler söylemek istersiniz?

Uracin – Çin yönetimi’nin mottosu ‘’ Keep The Peace ‘’  Barışı Korumaktır.

Şöyle söylenebilir, Çin ‘’ Barış İçinde Ekonomik Yükselme’’ mottosunu  öne çıkarmıştır.

Bu, Sinirli komşularını Çin böylelikle yumuşatma havasındadır.

Fakat, Japonya, Filipinler ve Vietnam ile olan bölgesel sürtüşmeler ve egemenlik iddiaları ile ABD ile süregelen gizli, açıklanmamış, kirli sürtüşme  ‘’ Barış İçinde Ekonomik Yükselme’’ mottosunu boş bir ışık halesine çevirmiş durumdadır.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu üç milyonluk asker sayısıyla dünyanın en kalabalık ordusudur. Ordu’nun askeri  harcamalara ayrılan bütçesi oldukça hızlı artmaktadır.

Çin Ordusu ilk Uçak Gemisini hizmete bu yıl içinde sokunca, Uçak Gemisinde en son cyber teknolojisinin, hava savaş sistemlerinin ve çelik teknolojisinin kullanılmış olduğu görülmüştür.
Çin 2013 yılında uzaya bir uzay aracı  göndermeye hazırlanmaktadır. İnsanlı bir uzay aracı gönderileceği söylenmektedir

‘’ Shenzhou 9 ‘’

Tahmini olarak Haziran 2013 tarihi söylenmektedir

Mürettebatın biri kadın, ikisi erkek üç kişiden oluşacağı tahmin edilmektedir.  Bu şu demektir ABD ve SSCB ‘den sonra uzaya müstakil araç gönderen üçüncü ülke Çin olacaktır.

2012 Haziranın da yer küreye dönen Çin uzay aracında Çin’nin ilk kadın astronotu Liu Yang da yer almıştır. Bu uzay aracı ‘’ Shenzhou 9 ‘’ dir. Çin 2020 yılı itibarıyla uzaya istasyon yerleştirme planları yapmaktadır. Böylece Ay’a insan göndermek mümkün olacaktır.

(AHA) – Ekonomiyle et tüketimi arasında bir irtibat olduğu söylenir. Et tüketimi Çin’de nasıldır

Uracin – Çin’nin et tüketimi dünya et tüketiminin yarısı kadardır. Çin 30 yıl önce tüketmiş olduğu Pork etinin beş katını 2012 yılında tüketmektedir.

(AHA) –Çin’de tarım nasıldır?

Uracin – Çin’nin ekilebilir, tarıma elverişli toprağı Dünya orantısında yüzde dokuzdur. Çin dünyanın yüzde yirmi birini doyurmak durumundadır. Çin nüfusu dünya nüfusunu %21 dir.

‘’ On bin kitap okumaktansa, dünyayı dolaşmak daha evladır ‘’

(AHA) –Çin’de yurt dışına çıkış nasıldır?

Uracin –  Bir Çin deyişi vardır. ‘’ On bin kitap okumaktansa, dünyayı dolaşmak daha evladır ‘’ Çin de pasaport işlemleri altı ay sürmektedir. 2011 yılında Çinlilerin en çok gitmiş oldukları ülkeler 13 milyon ile Hong Kong, 7 milyon 700 bin ile Macau. Portekizce konuşulan bir ülkedir. Oldukça küçük bir ülkedir. Eğlence sektöründen başka bir şeyi olmayan yerdir. Asya’nın Monte Carlosu da denilen yerdir.

Devamla, Güney Kore, Tayvan, Tayland’a 2 milyon Çinli gitmişken, Amerika Birleşik Devletleriyle Fransa ya sadece birer milyon Çinli turistin gitmiş olması dikkat çekicidir.

 ( Source Euromonitor )

Bir önceki yıl ABD’li, Alman turistlerin ardından 70 milyon turistle Çin’li turistler üçüncü sırayı işkal etmişlerdir.

En ilginç tarafı, Çin’li turistlerin gezi güzergahı Almanya’nın Trier şehri olmuştur. Karl Marx’ın doğduğu şehir Trier’dir.

300.000 Çinli öğrencinin de ABD ve Avusturalya  üniversitelerine eğitim amaçlı gittikleri düşünüldüğünde Çin gelişmesindeki insan faktörü daha iyi anlaşılabilmektedir.

‘’ Sina Weibo ’’  yada   ‘’ a micro-blogging site ‘’ ve  ‘’ Smart phones ‘’

Şu bilgiler önemli olduğu kanaatindeyim.

Her yıl 6 milyondan fazla Çinli Üniversitelerden lisans diploması almaktadır.  550 milyon Çinli internet kullanıcısıdır. ‘’ Sina Weibo ’’  denilen   ‘’ a micro-blogging site ‘’ Çin de mikro blok web sayfaları  sayısı geometrik olarak artmaktadır. Bu durum, sosyal eylem, aktif  ve etkili sonuç doğuran işlemlere de yol açmaktadır. Bu bir dünya gerçeği olarak Çin gündemindedir.

(AHA) –Çin’de tüketin kültürü nasıldır?

Uracin –  Hızlı gelişen şehir ve altyapı için kablo ve bakır tüketimi ile lüks şarap tüketimi bir başka Çin gerçeğidir. Çin de Bordeaux şarapları Almanya da ki tüketimden çok fazladır. Çin Komünist Partisi iletişimi, enerji ve ham maddeyi kontrol etmektedir. 

‘’ Göklerin  yarısı kadınlarındır.’’

(AHA) –Çin’de kadınların durumu nasıldır?

Uracin –   Mao Zedong bir defasında şöyle demiştir.” Women hold up half the Sky”. Yani, göklerin sadece yarısı kadınlarındır. Mao bile göklerin yarısını devrimden sonra kadınlara verebilmiştir. Devrimden bir yıl sonra 1950 yılın da Çin kadınları aile gelirinin yüzde yirmisini kazanırken 60 yıl sonra 2009 tarihinde bu yüzde kırka yükselmiştir. Ekonomik özgürlük altmış yılda yüzde yüz artmıştır. Çin de erkek nüfusu kadın nüfusundan 20 milyon fazladır. Çin Komünist Partisi Politbürosunda sadece karar verici pozisyonda bir kadın vardır.

(AHA) –Çin’in dünya ile ilişkisi nasıldır?

Uracin –   Çin’nin dünya ile ilişkisi esas olarak hızlı gelişiminin riski ve meydan okumasıyla ilgilidir. Dünya ekonomik düzenine batılı olmayan, İngilizce konuşmayan ve batı demokrasisi dışı bir sistemin egemen olması sarsıcıdır. Çin sarsmaktadır.

 Avusturalya’nın 2007 -2010 Başbakanı, 2010 -2012 Dış İşleri Bakanı Kevin Rudd,

  ‘’… Çin’nin ekonomik gelişimi, III. George sonrası ilk ekonomik fonomendir …‘’ demiştir.

‘’ Barış içinde bir arada yaşama ‘’

(AHA) – Asya Milliyetçiliği Çin de var mıdır?

Uracin –   Bilinen tarihte şudur. Ekonomik güç kaçınılmaz olarak politik ve askeri güce doğru akıp gider.

Çin, Pasifik ve Hindi –Çin de stratejik kabiliyeti büyüktür ve gelişendir. Çin’in bölgede can alıcı çıkarları “core interests”  uzun zaman diliminde Tayvan ile birleşme, Doğu Çin Denizi ile Güney Çin Denizinde egemenlik ve deniz ticaretini korumadır.

Bu iddia ve talepler bölge ülkelerinin çıkarlarıyla çatıştığı açık ve nettir. 

Bölgede, ABD tarafsız duruyor görünümündedir. Söz konusu denizlerde Diaoyu ve Senkaku adaları ihtilafları gelecekte büyük sorunlara sebep olacağının işaretlerini vermiştir.

Bölge ekonomisi giderek ve artan bir tempoyla bütünleşse da, Politik milliyetçilik Uzak –  Asya da canlıdır. Kolayca provoke edilebilir durumdadır. Bu menfaat çatışmalarında bölge ülkeleri arasındaki krizi yönetmeyi zorlaştırmaktadır.

Dış Politika çevreleri Çin’in  Şam, Tahran ve Pyongyang ile münasebetini dikkatle izlemektedirler. Çin ekonomik gelişmesinin devamı için dünyada istikrar ve bir güç olarak saygı arayışındadır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin daimi üyesi olarak veto hakkını Suriye rejimi lehine kullanmış olması dikkat çekicidir. Çin Halk Cumhuriyeti ‘’ Barış içinde bir arada yaşama ‘’ ve  ‘’ Bin çiçek açsın bin fikir bir arada yarışsın ‘’ felsefesiyle politika yapmaya devam etmektedir.

‘‘ Pekin Gelişme Modeli ‘’

(AHA) – Afrikadaki Çin Konusunda neler söylemek istersiniz?

Uracin –   Çin’nin yatırımları Afrika da dikkate değer orandadır. Afrika da ‘ Pekin Gelişme Modeli ‘’ çok öne çıkmış durumdadır.  “Beijing Development Model”  olarak isimlendirilen model tartışmaları devam etmektedir. Pekin Modelinde, batıdakinin aksine, başarılı ekonomik gelişme serbest pazar reformlarıyla sürdürülürken, bunun  dolu – dizgin politik liberalleşme peşine düşülmeden yürütülmesidir. Çin Halk Cumhuriyetinde olduğu gibi yürütülmesidir.

Çin Halk Cumhuriyeti,  Addis Ababada Afrika Birliği Ana Merkezin başta olmak üzere bir  çok Afrika ülke Başkentlerinde en önemli ekonomik ve politik rol alıcı olmaya devam edeceği sinyallerini vermektedir.

(AHA) – Teşekkür ederiz Sayın Uracin.  Konumuz Çin ülkesi gibi geniş ve derindir. Tekrar teşekkür ederiz.

Uracin –   Ben teşekkür ederim.